Fundacja Warszawskie Seminarium Aksjologii Administracji zaprasza na bezpłatny webinar pt. “Etyka urzędnicza i etyka służby publicznej”, który odbędzie się 15 lutego o godzinie 19:00 na platformie ClickMeeting.

Wydarzenie będzie współorganizowane przez Koło Naukowe Prawa Karnego Procesowego WPiA UKSW.

W amerykańskiej literaturze przedmiotu na ogół zaznacza się, że „etyka służby publicznej jest przede wszystkim kwestią prawości (rectitude): etyczna osoba w służbie publicznej jest uczciwym public servant – który nie nadużywa urzędu, poszukując prywatnej korzyści kosztem publicznym”, niekoniecznie więc kieruje się ona transcendentalnymi standardami moralności lub sprawiedliwości społecznej. Przestrzeganie norm tej etyki wynika – tak jak ogólnie przestrzeganie norm społecznych – z różnych powodów, w tym strachu, inklinacji osobistych czy społecznej presji.

W tym, można powiedzieć bardziej realistycznym ujęciu, idzie zatem bardziej o etykę obowiązku niż – skądinąd bardzo potrzebną, aczkolwiek trudniej osiągalną – etykę aspiracji. W literaturze amerykańskiej zwraca się też uwagę na dwa paradygmaty i rodzaje etosu konkurujące ze sobą w sferze etyki służby publicznej: paradygmat i etos biurokratyczny, mający za sobą ogólniejsze konstrukcje W. Wilsona i M. Webera, i – mający różnorodną bazę doktrynalną – paradygmat (etos) demokratyczny.

Podstawowymi wartościami pierwszego są: rozliczalność, kompetencja, gospodarność, bezstronność, przewidywalność i zaufanie, a drugiego – rzecznictwo interesów (advocacy), współodczuwalność, konfidencjalność, prawa jednostkowe, wrażliwość polityczna (political awareness) i interes publiczny. Wartości te w różnych segmentach służby publicznej mogą występować w różnych proporcjach.

Jak wspomniano, o „służbie publicznej” jest mowa w art. 60 Konstytucji RP. Sformułowana jest w nim deklaracja prawa dostępu obywateli polskich korzystających z pełni praw publicznych do służby publicznej na jednakowych zasadach. Trzeba jednak zauważyć, że TK – który w wyr. z 8.4.2002 r. wskazał, iż użyte na gruncie art. 60 pojęcie służby publicznej obejmuje „ogół stanowisk w organach władzy publicznej, w tym m.in. w pochodzących z wyboru organach stanowiących samorządu”, nie pozostając w bezpośrednim związku z pojęciem funkcjonariusza publicznego, zdefiniowanego w art. 115 § 13 KK wyłącznie na użytek prawa karnego – w wydanym prawie w tym samym czasie wyr. z 7.5.2002 r. przyjął rozumienie bardzo wąskie.

Mianowicie, rozważając, czy zawód adwokata mieści się w zakresie konstytucyjnego pojęcia służby publicznej i trafnie uznając, że jest to zawód zaufania publicznego, o którym mowa w art. 17 Konstytucji RP, TK stwierdził, że „służba publiczna (służba państwowa, służba cywilna) to kadra wykonująca zadania aparatu państwowego, w tym administracyjnego”, a cechuje ją: „1) jednostronne ustalenie przez państwo (w drodze ustawowej) warunków służby państwowej, tj. składników stosunku służbowego, a więc obowiązków i uprawnień funkcjonariusza (urzędnika); 2) publicznoprawny charakter stosunku służby, którego wyrazem jest jednostronny akt administracyjny przyjęcia do służby w postaci mianowania (akt o charakterze decyzji) przy zachowaniu zasady dobrowolności wstąpienia do służby; 3) trwałość stosunku służbowego, oznaczająca w konsekwencji znacznie dalej idącą, niż przy innych zasadach zatrudnienia urzędnika, stabilizację statusu urzędnika; 4) podporządkowanie urzędnika wyrażające się w nałożonych przez prawo obowiązkach i ograniczeniach, a obejmujące podległość władzy przełożonego, dyspozycyjność, jak również podporządkowanie interesów osobistych urzędnika interesom państwa (służby); 5) wzmocnione rygory odpowiedzialności funkcjonariusza za jego działania, przede wszystkim odpowiedzialność dyscyplinarna; 6) istnienie po stronie urzędnika, będącego w służbie państwowej, określonych uprawnień mających niekiedy charakter przywilejów, stanowiących swego rodzaju rekompensaty za poświęcenie służbie”.

Zagadnienie etyki urzędniczej i etyki służby publicznej nie straciło na aktualności. Co więcej w realiach XXI wieku wydaje się bardzo istotne. Jest to temat nieco pomijany, ale bardzo ważny, w szczególności w kontekście kształcenia kadr urzędniczych.

Webinar rozpocznie się o godzinie 19:00. Pierwsza godzina będzie należała do naszego prelegenta, który omówi przedmiotowe zagadnienie. Następne 30 minut przeznaczone będzie na pytanie, które będzie można zadać poprzez czat.

Prelegentem będzie dr hab. Bogusław Przywora, prof. UJD

Dr hab. Bogusław Przywora, prof. UJD jest kierownikiem Katedry Prawa Ustrojowego i Porównawczego na Wydziale Prawa i Ekonomii oraz kierownikiem Pracowni Analiz Prawnych Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie. Stopień doktora habilitowanego uzyskał na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie (2019 r.). Ukończył: Szkołę Prawa Ukraińskiego (Szkoła Prawa Ukraińskiego (Lwowski Uniwersytet Narodowy im.Iwana Franki/Narodowy Uniwersytet „Akademią Kijowsko-Mohylańską/ Uniwersytet Jagielloński, 2016) oraz studia podyplomowe – Prawo bankowe – realizowane przez Narodowy Bank Polski we współpracy z Katedrą Polityki Gospodarczej WPiA Uniwersytet Jagielloński, 2011). Był wykładowcą w Szkole Prawa Polskiego i Europejskiego Uniwersytetu we Lwowie i Tarnopolu oraz asystentem w Katedrze Prawa Konstytucyjnego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Odbył wizyty studyjne na uniwersytetach w: Cambridge, Pecsu, Sztokholmie i Uppsali oraz w Instytucie Maxa Plancka w Heidelbergu.

Webinar będzie przeprowadzony za pomocą platformy Clickmeeting.

Link do wydarzenia na Facebook – https://www.facebook.com/events/4548582351930832?acontext=%7B%22event_action_history%22%3A[%7B%22surface%22%3A%22page%22%7D]%7D

Link do formularza rejestracyjnego – https://docs.google.com/forms/d/10GWcIVkqiDVyV5LSOf6Ax5nDogHbObxCsezO675Vr_U/edit?fbclid=IwAR3sa0keVHvU-ItIbYk8wJlP77O4J1sLwA_91XibezjdpaYsZDssSs74gDU

Bezpośredni link do webinaru – https://fundacjawsaa.clickmeeting.com/etyka-urzednicza-i-etyka-sluzby-publicznej?_ga=2.225170910.591390760.1642616175-1426550473.1634143826&fbclid=IwAR1nKLx3dEO3t5mLRbvZ1uf4ZVkjR3nVLQr6wmjimSI6ytaEIQjcfU6oTQk