I Prezes SN skierowała – Małgorzata Manowska – postanowiła skierować do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o zbadanie zgodności z Konstytucją RP przepisów zawartych w ustawie o dostępie do informacji publicznej.

Przedmiot wniosku

Wniosek wpłynął do Trybunału w środę wieczorem, liczy 32 strony i co interesujące podważa podstawowe przepisy i pojęcia wymienione w ustawie. Przy takim zapytaniu pojawiają się wątpliwości co do politycznego umotywowania tego wniosku. Niemniej dokument jest rozbudowany i zawiera uzasadnienie prawne.

Zdaniem I Prezes SN przepisy ustawy „w sposób nieuprawniony poszerzają rozumienie podmiotów obowiązanych do udostępnienia informacji publicznej”, co narusza konstytucyjną zasadę określoności prawa.” Co więcej według Małgorzaty Manowskiej nałożenie na władze publiczne obowiązku udostępnienia informacji „o osobie pełniącej funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji” wkracza w sferę prywatności i jako niekonkretne narusza także Konstytucję oraz międzynarodowe konwencje.

Powtórka z „rozrywki”

Warto wspomnieć, że złożenie wniosku do Trybunału Konstytucyjnego, którego przedmiotem jest ustawa o dostępie do informacji publicznej nie jest niczym nowym. Kilka lat temu I prezes SN Małgorzata Gersdorf także zaskarżyła przepisy tej ustawy, jednak w o wiele mniejszym zakresie. Przedmiot wniosku dotyczył wówczas informacji o wydatkach służbowych oraz o opłatach za orzecznictwo. Wtedy dzięki presji medialnej oraz przedstawicielom organizacji pozarządowych prof. Gersdorf wycofała wniosek.

Temat wrócił niczym bumerang, niemniej jednak należy wskazać, że wniosek prof. Manowskiej może nieść za sobą skutki, które odbiją się na jakości polskiego życia publicznego. Warto wskazać, że prawo dostępu do informacji publicznej jest powszechnym standardem międzynarodowym. Ponadto wynika ono również z Konstytucji RP, a konkretnie z art. 61, który określa, że Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji publicznej.
Jeśli wskazane we wniosku zmiany zostałyby uwzględnione, to mogłoby to wypaczyć sens obowiązywania ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Jej celem jest zapewnienie jawności w życiu publicznym oraz świadczy o transparentności w wykonywaniu obowiązków przez organy administracji publicznej.

Podsumowanie

Należy wskazać, że I Prezes Sądu Najwyższego korzysta zgodnie z prawem ze swych uprawnień. Ma możliwość złożenia wniosku dotyczącego zbadania ewentualnej niekonstytucyjności przez Trybunał Konstytucyjny. Jednak odnosząc się do merytoryki trzeba wskazać, że opieranie sześciu zarzutów o naruszeniu zasady określoności prawa jest słabą argumentacją.

Trybunał Konstytucyjny powinien rozpatrzyć sprawę zgodnie z przepisami Konstytucji RP. Pod uwagę powinien wziąć przede wszystkim naczelne zasady demokratycznego państwa prawnego i legalizmu. Nie powinny zostać pominięte także powszechnie przyjęte standardy społeczeństw demokratycznych.