Na początku sierpnia br. Prezydent podpisał ustawę o szczególnych rozwiązaniach dotyczących regulacji stanu prawnego niektórych dróg ogólnodostępnych. Przepisy w niej zawarte ułatwią gminom nabycie terenów zajętych przez co najmniej 20 lat pod ogólnodostępne drogi.

Kancelaria Prezydenta wskazywała, że problemy z uporządkowaniem stosunków własnościowych infrastruktury drogowej dotyczą szczególnie terenów wiejskich i podgórskich należących kiedyś do zaboru austriackiego, tj. woj. małopolskiego, podkarpackiego, śląskiego. W uzasadnieniu ustawy znalazła się również informacja, że w zdecydowanej większości przypadków prawo własności terenów przylegających do dróg zostało uregulowane w trybie ustawy uwłaszczeniowej z 1971 roku. Właścicielami gruntów pod samą drogą są osoby zmarłe kilkadziesiąt lub nawet więcej lat temu. Problemem jest również aspekt współwłasności, co powoduje, że uregulowanie tytułu do tych gruntów na drodze cywilnej jest obecnie niemożliwe.

Uchwalona ustawa określa:

• szczególne rozwiązania związane z regulacją stanu prawnego nieruchomości gruntowych użytkowanych jako drogi ogólnodostępne,
• organy właściwe w sprawach związanych z regulacją stanu prawnego nieruchomości gruntowych użytkowanych jako drogi ogólnodostępne,
• zasady ustalania odszkodowania za nieruchomości gruntowe użytkowane jako drogi ogólnodostępne.

Według nowych przepisów nieruchomości gruntowe pozostające przez co najmniej 20 lat (od dnia wejścia w życie ustawy) we władaniu gminy, użytkowane w całości jako drogi ogólnodostępne (niezaliczone do kategorii dróg publicznych) mogą zostać nabyte na własność gminy za odszkodowaniem na wniosek złożony najpóźniej do 31 grudnia 2035 roku.

Dokumentami potwierdzającymi to, że gmina włada gruntem przez co najmniej 20 lat, będą m.in.:

• umowy dotyczące robót budowlanych lub utrzymania drogi ogólnodostępnej,
• rachunki faktury za wykonanie robót budowlanych, protokoły odbioru robót budowlanych,
• umowy ubezpieczenia drogi,
• metryki, plany liniowe, rejestr wykonanych robót, protokoły przeglądu drogi,
• dowody zeznań właścicieli nieruchomości zajętych pod drogę ogólnodostępną, właścicieli nieruchomości sąsiednich pracowników urzędów,
• dokumenty potwierdzające przeznaczenie środków budżetowych gminy na inwestycje drogowe,
• dokumentacja prac geodezyjnych w wykonanych w celu uregulowania stanu prawnego istniejącej drogi ogólnodostępnej,
• dokumentacja projektowa przebudowy drogi ogólnodostępnej sporządzone przed wejściem w życie ustawy,
• wypisy z ewidencji gruntów i budynków.

Przejęcie nieruchomości na własność gminy będzie następowało na wniosek wójta (lub burmistrza, prezydenta miasta) złożony do 31 grudnia 2035 r. na podstawie decyzji o nabyciu nieruchomości wydawanej przez starostę.

Kancelaria Prezydenta podkreśla również, że rozwiązania mają charakter fakultatywny.

Źródło: Ustawa z dnia 13 lipca 2023 r. o szczególnych rozwiązaniach dotyczących regulacji stanu prawnego niektórych dróg ogólnodostępnych, Prawo.pl