Żaden z trojga kandydatów w poprzednim głosowaniu na Rzecznika Praw Obywatelskich (dalej: RPO) nie został wybrany na ten urząd.

Byli nimi: Piotr Wawrzyk (odpadł w głosowaniu w Senacie RP), Robert Gwiazdowski (otrzymał za mało głosów w Sejmie RP) oraz Zuzanna Rudzińska-Bluszcz, która zdecydowała się ostatecznie wycofać swoją kandydaturę. Partie polityczne przystąpiły więc do nowego rozdania i znalazły swoich kandydatów na stanowisko RPO, których można było zgłaszać do 19 marca br.

Kim są nowi kandydaci?

Kandydatem z ramienia PiS jest Bartłomiej Wróblewski. Jest doktorem nauk prawnych, konstytucjonalistą i posłem na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Pracował w Instytucie Zachodnim w Poznaniu (2001-2009) oraz Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej (2010), od 2010 pracuje na Uniwersytecie SWPS, w tym jako dyrektor Instytutu Prawa w Poznaniu (2011-2015) oraz kierownik Zakładu Prawa Publicznego (2013-2018). Stworzył Archiwum i Muzeum Polskich Korporacji Akademickich.

Sławomir Patyra będzie reprezentował Koalicję Polską i Koalicję Obywatelską. Jest to radca prawny, doktor habilitowany nauk prawnych i profesor Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Na uczelni pełni rolę prodziekana Wydziału Prawa i Administracji oraz kierownika Katedry Prawa Konstytucyjnego. Jest m.in. członkiem zespołu doradców ds. kontroli konstytucyjności prawa przy Marszałku Senatu oraz zespołu ekspertów prawnych Fundacji Batorego.

Lewica rekomenduje Piotra Ikonowicza – dziennikarza, posła na Sejm II i III kadencji. Był redaktorem pisma członków MRKS „Robotnik”. Lider Polskiej Partii Socjalistycznej od 1992 do 2001 r., przewodniczący zakładanych przez siebie partii: Nowa Lewica (2003-2011) i Ruch Sprawiedliwości Społecznej (od 2014 r.).

Przebieg wyboru RPO

Zgodnie z art. 3 §  4 ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich (dalej: ustawa o RPO) „Senat podejmie uchwałę w sprawie wyrażenia zgody na powołanie Rzecznika w ciągu miesiąca od dnia przekazania Senatowi uchwały Sejmu. Niepodjęcie uchwały przez Senat w ciągu miesiąca oznacza wyrażenie zgody”. W sytuacji, gdy „Senat odmówi wyrażenia zgody na powołanie Rzecznika, Sejm powołuje na stanowisko Rzecznika inną osobę” (art. 3 § 5 ustawy o RPO).

Kiedy możemy spodziewać się głosowania?

„Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka Marek zajmie się kandydaturami na RPO najprawdopodobniej po świętach wielkanocnych, na posiedzeniu, które odbędzie się przed zaplanowanym na 14-15 kwietnia posiedzeniem Sejmu” – powiedział szef komisji Marek Ast. Ponadto dodał, że „Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka zajmie się kandydaturami na RPO, gdy do komisji skieruje je pani marszałek Elżbieta Witek. Myślę, że stanie się to najprawdopodobniej dopiero po świętach wielkanocnych, ponieważ posiedzenie Sejmu planowane na 30 marca jest de facto jednodniowe, z głosowaniami”.

Wybór Rzecznika Prawo Obywatelskich wciąż wzbudza emocje i kontrowersje, nie tylko wśród polityków, lecz również społeczeństwa. Czy któryś z przedstawionych trojga nowych kandydatów obejmie tę funkcję po Adamie Bodnarze? Obecne kalkulacje wciąż wskazują, że nie. Natomiast wszystko może się zmienić po przerwie świątecznej, o czym będziemy informować w kolejnych artykułach.