Trwają prace nad projektem nowelizacji Kodeksu wyborczego. Jakie zmiany zostały przewidziane i jaki cel przyświeca wnioskodawcy?

Prace nad projektem nowelizacji ustawy

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy wpłynął do Sejmu pod koniec września 2022 r., 14 grudnia natomiast odbyło się jego pierwsze czytanie na posiedzeniu Sejmu. KO złożyła wniosek o odrzucenie ustawy. Został on jednak oddalony większością głosów.

Cel zmiany przepisów

„Chcemy wprowadzić zmiany, które będą profrekwencyjne z jednej strony, a z drugiej strony – dotyczące większego docenienia mężów zaufania, likwidacji oddzielnych komisji wyborczych – jednych dla przeprowadzenia, drugich dla ustalenia wyników wyborów” – zaznaczył poseł Marek Ast – przedstawiciel wnioskodawców.

W uzasadnieniu czytamy, że przepisy mają również na celu poprawę sytuacji osób z niepełnosprawnościami, mieszkańców wsi i małych miast, osób starszych i chorych. Proponowane regulacje ułatwią im partycypację w życiu publicznym i społecznym, zgodnie z zasadą równości.

Najważniejsze zmiany

1. Cała komisja liczy głosy – projekt przewiduje, że „przed ustaleniem przez obwodową komisję wyborczą ważności karty do głosowania, ważności głosu, oddania głosu na daną listę lub na danego kandydata, każda z kart do głosowania jest okazywana wszystkim obecnym członkom obwodowej komisji wyborczej”.
2. Zmiany w składzie okręgowych i rejonowych komisji wyborczych – obecnie w skład okręgowej komisji wyborczej wchodzi od 4 do 10 sędziów oraz z urzędu, jako przewodniczący, komisarz wyborczy, natomiast w skład rejonowej komisji wyborczej wchodzi 4 sędziów oraz z urzędu, jako przewodniczący, komisarz wyborczy. Gdy zmiany zostaną zatwierdzone, zamiast sędziów miałyby to być osoby „mające wyższe wykształcenie prawnicze oraz dające rękojmię należytego pełnienia tej funkcji”.
3. Przewidziana została możliwość utworzenia obwodowych komisji wyborczych w mniejszych miejscowościach liczących 200 lub 300 osób.
4. Bezpłatny dowóz na głosowanie – wójt gminy wiejskiej lub wiejsko–miejskiej ma zapewniać bezpłatny przewóz pasażerski w postaci transportu publicznego, jeżeli w ramach tej gminy nie funkcjonuje w dniu wyborów publiczny transport zbiorowy lub jeżeli najbliższy przystanek komunikacyjny funkcjonującego transportu zbiorowego oddalony jest o ponad 1,5 km od lokalu wyborczego.
5. Nowe zadania dla mężów zaufania i obserwatorów – „mężowie zaufania oraz obserwatorzy społeczni mogą rejestrować czynności obwodowej komisji wyborczej od momentu sprawdzenia urny do podpisania protokołu”. Zgromadzone przez nich materiały będą musiały być przechowywane do momentu stwierdzania ważności wyborów i udostępniane na wniosek sądu właściwego do rozpatrywania protestów wyborczych. Dieta w wysokości 50% zryczałtowanej diety członków obwodowych komisji wyborczych będzie przyznawana mężom zaufania obserwującym przebieg głosowania przez co najmniej 5 godzin i cały przebieg ustalania wyników głosowania.

Źródło: Druk nr 2651, Prawo.pl