Nowelizacja ustaw ustrojowych o samorządzie gminnym, samorządzie powiatowym oraz o samorządzie województwa wprowadza obowiązek utworzenia rad seniorów na wniosek określonej liczby osób. Związek Powiatów Polskich uważa, że samorządy powinny mieć możliwość powoływania tego typu rady – nie przymus.

Rada seniorów aktualnie

W Polsce rady seniorów nie są instytucjami nowymi – powoływane są na szczeblu gminnym i ich funkcjonowanie reguluje art. 5c ustawy o samorządzie gminnym.

Rada seniorów jest przede wszystkim tworem o charakterze konsultacyjnym, doradczym i inicjatywnym. W jej skład wchodzą przedstawiciele podmiotów działających w sprawach osób starszych. Tego typu rada może zostać utworzona z inicjatywy rady gminy, czy też na wniosek zainteresowanych środowisk.

Aktualnie w Polsce funkcjonuje ok. 350 rad seniorów na 2477 gmin.

Nowelizacja ustaw

Nowelizacja ustaw ustrojowych o samorządzie gminnym, samorządzie powiatowym i samorządzie województwa ma zwiększyć rolę rad seniorów w funkcjonowaniu samorządów. Wprowadza przepis, zgodnie z którym rady poszczególnych szczebli samorządów będą zobowiązane do utworzenia rady seniorów, jeśli z wnioskiem wystąpi określona liczba osób:

• W przypadku gmin:
• do 20 tys. mieszkańców, jeśli wystąpi o to co najmniej 50 mieszkańców tej gminy, którzy ukończyli 60 lat;
• powyżej 20 tys. mieszkańców – co najmniej 100 mieszkańców tej gminy, którzy ukończyli 60 lat.
• W przypadku powiatów:
• do 100 tys. mieszkańców na wniosek co najmniej 150 mieszkańców tego powiatu, którzy ukończyli 60 lat;
• powyżej 100 tys. mieszkańców – co najmniej 250 mieszkańców tego powiatu, którzy ukończyli 60 lat.
• W przypadku województw:
• do 2 mln mieszkańców – co najmniej 500 mieszkańców tego województwa, którzy ukończyli 60 lat;
• powyżej 2 mln mieszkańców – co najmniej 800 mieszkańców tego województwa, którzy ukończyli 60 lat.

Nowelizacja ustawy przewiduje również, że każdej radzie seniorów ma zostać nadany statut, który określa:

• tryb i kryteria wyboru jej członków, zasady i tryb jej działania;
• długość jej kadencji;
• zasady wygaśnięcia mandatu i odwołania jej członków;
• zasady zwrotu kosztów poniesionych przez członków rady, w tym ich maksymalną wysokość podlegającą zwrotowi.

Ponadto, po wejściu w życie nowelizacji ustawy, członkom rady seniorów będzie przysługiwał zwrot kosztów udziału w posiedzeniach rady lub w zorganizowanych wydarzeniach, na których będą reprezentować gminną radę seniorów. Warunkiem uzyskania takiego zwrotu będzie okazanie odpowiednich dokumentów.

Urzędy gmin, powiatów i urząd marszałkowski będą mieć obowiązek zapewnienia obsług administracyjno-biurowych gminnej rady seniorów i pokrywania ich kosztów.

Według nowych przepisów rada będzie mogła kierować zapytania lub wnioski w formie uchwały. Wójt będzie zobowiązany (osobiście lub poprzez wyznaczoną osobę) do udzielenia odpowiedzi na piśmie w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia otrzymania uchwały.

Wątpliwości co do słuszności niektórych przepisów

Zastrzeżenia wśród samorządów wzbudza przede wszystkim zapis o obowiązku tworzenia rad seniorów na wniosek, gdzie minimalna liczba wnioskujących jest stosunkowo niska.

Członek Związku Powiatów Polskich Adrian Pokrywczyński wskazuje również, że rady seniorów powinny mieć możliwość zadawania pytań dotyczących polityki senioralnej lub życia codziennego na terenie danej jednostki. W ustawie natomiast zapisano jednak, że mogą one podejmować próby rozeznania się w sprawach dotyczących gminy/powiatu/województwa.

Źródło: Prawo.pl