W „słusznie minionym ustroju” część obszaru państwa była podporządkowana tzw. Państwowe Gospodarstwa Rolne (PGR). Wraz ze zmianami społeczno-politycznymi gminy, których gospodarka była oparta właśnie na PGR-ach zostały pozostawione same sobie. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji chce stworzyć specjalny fundusz, którego celem miałaby być realizacjach najpilniejszych inwestycji w tych gminach.

„To pierwszy taki rządowy program skierowany do lokalnych społeczności, które po transformacji ustrojowej często były pozostawione same sobie” – wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Paweł Szefernaker.

Warto wspomnieć, że o takim programie wcześniej wspominał premier Mateusz Morawiecki. Wygląda na to, że rząd chce teraz przejść od słów do czynów. Zgodnie z procedowaną uchwałą do wyżej wskazanych gmin zostanie przekazanych 250 mln złotych z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19. Środki mają umożliwić realizację podstawowych inwestycji, które będą integrować społeczności lokalne i aktywizować mieszkańców.

Aktualnie gminy popegeerowskie dysponują budżetami inwestycyjnymi w wysokości około miliona złotych. Dzięki omawianemu wsparciu każda z nich będzie mogła sięgnąć po dodatkowe pięć milionów. Pozyskanie wsparcia będzie obwarowane pewnymi wymaganiami:

1. Każda gmina będzie mogła złożyć maksymalnie trzy wnioski;

2. wartość jednej inwestycji musi się zmieścić w przedziale kwotowym pomiędzy 50 000 a 5 000 000 złotych;

3. łączna wartość trzech wniosków nie może być większa niż 5 000 000 złotych.

“Chcemy, aby te podstawowe inwestycje, które już lata temu powinny być zrealizowane na terenie miejscowości popegeerowskich, mogły zostać zrealizowane teraz” – powiedział wiceminister.

Gdy uchwała zostanie przyjęta przez Sejm, rząd ogłosi nabór wniosków. Fundusze mają być przekazywane przez wojewodę do samorządów. Wstępne założenia przewidują, że wsparcie ma trafić na konta gmin najpóźniej w grudniu tego roku.

„Jeszcze w tym roku ruszymy z programem wsparcia dla miejscowości popegeerowskich. To jest ważne, aby wyrównać szanse tych, którzy zostali tak boleśnie dotknięci niesprawiedliwością polskiej transformacji” – mówił premier Morawiecki podczas III Ogólnopolskiego Święta „Wdzięczni polskiej wsi” w Bralinie.

Z uzasadnienia projektu wynika, że środki mają pomóc zrealizować inwestycje związane z: rozbudową infrastruktury kanalizacyjnej czy drogowej, budową centrów umożliwiających integrację i aktywizację mieszkańców czy termomodernizację budynków. Pieniądze mogą też być przeznaczone na finansowanie zadań rewitalizacji oraz na przedsięwzięcia niskoemisyjne.

Każdy wniosek gminy będzie wymagał opinii Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa pod kątem spełnienia wymogów formalnych i oceny oddziaływania społecznego. Dalej wniosek oceni specjalnie powołana do tego komisja, w skład której wejdą przedstawiciele poszczególnych resortów. Na podstawie tej opinii ostatecznego rozstrzygnięcia dokonywać będzie Rada Ministrów.

Głównym założeniem projektu jest przeciwdziałania nierównościom społecznym i ekonomicznym, które pogłębić może kryzys wywołany pandemią, a także do poprawy życia mieszkańców obszarów popegeerowskich. Jak będzie w praktyce, tego nie wiemy. Istotne jest, aby środki trafiły do faktycznie potrzebujących gmin, które nie mogą pozyskiwać środków z innych funduszy.