W debacie publicznej od dawna istnieje temat wysokości zarobków funkcjonariuszy publicznych. Na tę kwestię warto spojrzeć z kilku punktów widzenia. Dzięki takiemu podejściu będziemy o krok od rozpoczęcia merytorycznej dyskusji na temat finansowych aspektów pracy funkcjonariuszy publicznych.

Na wstępie trzeba przypomnieć, że dwa lata temu Sejm przyjął projekt zmian w prawie obniżający poselskie uposażenie o 20%. W tym roku, próbowano przeforsować projekt zakładający zwiększenie wynagrodzeń osobom zajmującym najważniejsze funkcje kierownicze w państwie w tym m.in.: posłom, wiceministrom, ministrom, prezesowi rady ministrów, wojewodom i prezydentowi Polski. Po raz pierwszy pensję otrzymać ma także Pierwsza Dama.

Kariera w sektorze prywatnym czy państwowym?

Istotną wartością dla funkcjonowania mechanizmów państwowych jest, aby kluczowe dla jego istnienia pozycje obsadzone były przez osoby posiadające odpowiednią wiedzę oraz kompetencję i doświadczenie. Jeśli takie osoby spróbowałby swoich sił w sektorze prywatnym, to niejednokrotnie mogłyby liczyć na wysokie wynagrodzenie. Zmierzanie do systemu, w którym przejście do sektora publicznego następuje po wielu latach pracy w strefie prywatnej prowadzić może jednak do znacznego podniesienia wieku przedstawicieli administracji publicznej, co prowadzić może do negatywnych tendencji w zakresie efektywności pracy oraz kształcenia wykwalifikowanej kadry. Powinniśmy raczej, jako świadomi obywatele, oczekiwać, że osoby które pełnią istotne funkcje państwowe – np. wiceministrowie – będą, w ramach swoich wyższych niż dostępne na rynku kompetencji – nagradzani, stosownie do tego jak miałoby to miejsce w sektorze prywatnym. Inaczej, grozić nam może zapaść.

W dzisiejszych realiach wielu ludzi ucieka na tzw. „państwowe posady”, ponieważ są one gwarantem stałego dopływu gotówki. Pensje nie są wysokie, ale zapewniają spokojny byt. Celem obywateli powinno być doprowadzenie do takiego stanu rzeczy, w którym w administracji publicznej chcą pracować najlepsi specjaliści w swoich dziedzinach. Idąc dalej, jeśli co najmniej kilka osób jest zainteresowanych danym stanowiskiem to osoby, którym się nie powiodło z pewnością będą bacznie obserwować poczynania swojego konkurenta, który zajął wskazane stanowisko. Przyczyni się to do społecznej kontroli administracji publicznej, która poprawia funkcjonowanie danego urzędu.

Wysokość wynagrodzeń a uczciwość urzędników

Kolejną ważną kwestią w kontekście funkcjonariuszy publicznych są łapówki. Niestety zjawisko korupcji istnieje od zarania dziejów i istnieć będzie. Nie oznacza to, że nie mamy z tym walczyć. Powinniśmy robić to rozsądnie i jak najlepszymi sposobami. Wiele wskazuje na to, że od korupcji może odwieść podwyżka wynagrodzeń, z racji tego, że niskie zarobki mogą być przyczyną ulegania propozycjom korupcyjnym. Pracownik administracji publicznej, który otrzymuje godziwe wynagrodzenie w mniejszym stopniu będzie godził się na ryzyko postawienia mu zarzutu karnego za czyn korupcyjny.

Trzeba jasno wskazać, że posłowie i osoby sprawujące władzę centralną są jeszcze bardziej narażone na korupcję, a nawet na działalność obcego wywiadu. To ostatnie jest czymś, czego powinniśmy uniknąć za wszelką cenę, bo może prowadzić do ujawnienia informacji państwowych lub do kryzysu w zarządzaniu państwem, który będzie stanowił niebezpieczeństwo dla obywateli.

Posłowie poza wynagrodzeniem i dietą otrzymują oni także fundusze na funkcjonowanie biura poselskiego oraz zwrot kosztów podróży. Wskazane kwestie czasami skłaniają do zatajania pewnych rzeczy lub do składania fałszywych oświadczeń. W efekcie okazuje się, że poseł, który nie posiada prawa jazdy otrzymał wysoką kwotę zwrotu za tzw. „kilometrówki”.

Podsumowanie

Wyższe zarobki w sektorze w sektorze publicznym powinny skłonić obywateli do bardziej skrupulatnego kontrolowania osób, które pracują w administracji publicznej. Jako obywatele mamy prawo wymagać dobrej władzy i dobrej administracji. Z drugiej strony, dobrze pracujący urzędnicy i reprezentanci Narodu w parlamencie mają prawo do godziwych zarobków, uzasadnionych odpowiedzialnością z jaką wiąże się ich praca. Podniesienie wynagrodzeń w sektorze publicznym jest potrzebne, lecz powinno być poprzedzona szeroką debatą publiczną, skonstruowaniem zmiany systemowej i zbudowaniem kompromisu społecznego w tej kwestii.